Uitgave 128 (augustus 2011)
TIJDSCHRIFT HEEMKUNDE HATTEM NUMMER 128.
Opnieuw een zeer lezenswaardige uitgave van ons verenigingsblad. Zoals te doen gebruikelijk volgt hieronder een overzicht van het gepubliceerde.
Ter nagedachtenis aan de heer G. van Emous.
De heer E. Liefers schrijft een in memoriam over de op 22 juni 2011 overleden Gijs van Emous. Gijs heeft voor onze vereniging veel betekend, we moeten hem node missen.
Het levensverhaal van Willem van Barneveld, 1747 – 1826. Auteur S. van der Weerd.
 |
De auteur heeft weer veel werk verzet om het leven te beschrijven van een geboren Hattemer. Willem van Barneveld is een telg van een familie, die tussen 1750 en 1850 een rol van betekenis speelde in het maatschappelijke en kerkelijke leven binnen Hattem, maar ook ver daarbuiten. |
|
De vader van Willem is koopman en handelde vooral in tabak. Hattem vormde begin 18e eeuw nog een klein teelt- en handelscentrum voor tabak. De Latijnse school gaf een goede opleiding, zelfs voor een academische studie. Interessant is nog een mogelijke afstamming van de bekende “Jan zonder kop” , oftewel de bekende in 1619 onthoofde Van Oldenbarneveld. De auteur vertelt over het apothekersberoep in Amsterdam. Willem verdient daarmee goed geld. Hij woont aan de Prinsengracht. Door z’n huwelijk in 1770 met de Amsterdamse Walburg Fundrik komt Willem in het bezit van een boerderij in Diemen, maar ook wordt jij “behuwd-poorter”van Amsterdam met alle daaraan verbonden rechten. |
 |
Dat leidt tot actieve deelname binnen de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen, het genootschap FelixMeritis (gelukkig door verdiensten) en de Vaderlandsche Sociëteit. De laatste vereniging was een broedplek voor de patriottische oppositie in Amsterdam. In 1784 sponsort Willem de Hattemer burgercompagnieën en in 1787 introduceert hij Herman Willem Daendels in de Vaderlandsche Sociëteit.
 |
Willem houdt zich als wetenschapper bezig met natuurkundige en chemische kwesties, alsmede zaken op het gebied van de elektriciteit. Aan z’n leven als bekende Amsterdammer komt een einde, wanneer het gezin Willem van Barneveld begin 1800 terugkeert naar Hattem. Daar gaan ze wonen in het pand, dat vanaf omstreeks 1848 bekend staat als “de Franse School”. Lees verder over allerlei bijzonderheden, kerkelijk en maatschappelijk. De graven in de Andreaskerk,ééne mans zitplaats in de bank het Ledikant”, z’n werk voor weeskinderen uit Amsterdam. In 1819 wordt Willem burgemeester van Hattem en dat blijft hij tot zijn dood in 1926. |
De Adelaarshoek vóór de brand in augustus 1899. Auteur Gerrit Borst.
De schrijver stuit in een galerie in Elburg op een schilderij van Jan van Vuuren (1871-1941). Hij heeft het bekeken en plaatst er een foto bij vanuit hetzelfde gezichtspunt aan de Adelaarshoek. Een zoekplaatje voor rasechte Hattemers!
Het verhaal van mevrouw F. Westerik-van den Berg. Auteur D.J. Septer.
|
De heer Septer vervolgt z’n publicaties naar aanleiding van bandopname’s in 1985. Mevrouw Westerik is vorig jaar overleden. Mevrouw Westerik verhaalt over het leven met haar man Jan Westerik en hun kinderen, vanaf 1937 tot 1977.
Het ontstaan van een schildersbedrijf in de stad Hattem met tal van herinneringen. Keihard werken. Wonen op de vierkante meter. De oorlogstijd. Van leerjongen tot meesterknecht. Het komt allemaal voorbij. Vanaf het Koetshuis aan de Oranjelaan naar de Achterstraat. De producten in de winkel. Inspanningen voor kerk en samenleving naast het drukke dagelijkse leven. |
 |
|
|||
Vraag bij schilderij uit 1915. Redactie.
De heer Callenfels uit Harmelen heeft een paar schilderijen van Cornelis Vreedenburgh (1880-1946). Waar is het plekje in de buurt van Hattem, dat op het getoonde plaatje uitgebeeld is ?
Prins van Wijngaarden. Auteur H.J. Brem.
 |
Het ene lokt het andere uit. De schrijver leest in het themanummer 100 uit september 2004 van ons blad een artikel van mevrouw Harmsen-Kroeze met een interview van de heer Hartman. De heer Hartman weet niet zeker of Aannemingsmaatschappij Prins van Wijngaarden ook in het Apeldoorns Kanaal heeft gebaggerd.
Met foto’s erbij vertelt de heer Brem, die ook bij dit bedrijf gewerkt heeft, over de baggerwerkzaamheden van de molen “ Zuid Holland 2”. Zo komt hier zekerheid gebracht op een voor Hattem voor de hand liggende vraag. |
Advertenties van het veelkleurige Hattemer ondernemingsleven. Maakt u er gebruik van !
Het omverwaaien van de voorganger van de molen De Fortuin in 1808. Auteur Gerrit Kouwenhoven.
De heer Kouwenhoven, zelf molenaar en van beroep archivaris van Hattem, Heerde en Epe, schreef al eerder over deze molen in 1993 en in 1995. Maar de digitalisering is voortgeschreden. Vandaar een nieuwe publicatie over dit onderwerp. Je kunt het ook een beschouwing noemen van een molenaar over een omvergewaaide molen. Wanneer was dat, hoe kwam het en op welke datum. Waren er slachtoffers ? Hoe verging het de betrokkenen ? Och, laten we het ook nog even over molen “De Vlijt”hebben en over de potentie van Derk Lammerts Boeve.
Oude spoorbrug Hattem-Zwolle over de IJssel. Auteur A.J. Karssing.
Na de ingebruikname van de nieuwe spoorbrug “Hanzeboog” dient de heer Karssing de actualiteit met een boeiende geillustreerde uiteenzetting over de geschiedenis van de oude brug(gen). Verhelderend is de weergave “De oude spoorbrug door de jaren heen”op bladzijde 101, waarin de schrijver de ontwikkelingen van deze voor Hattem zo beeldbepalende brug met behulp van de computer duidelijk maakt. De bekende Thorbecke, toen ook minister van Binnenlandse Zaken, legde in 1963 de eerste steen.
 |
||
Dat staat nog op een in een pijler gemetselde gedenksteen. Deze gedenksteen, ook dat staat in dit artikel, blijft behouden in een gedenkteken aan dit industrieel erfgoed vanaf 1862 tot 2011. Één brugpijler wordt gespaard, samen met een paar hefwielen te bereiken via een nog te realiseren klompenpad. De schrijver beschrijft de geschiedenis van de brug in de loop van de 149 jaar en het is fijn, dat in ons verenigingsblad dat allemaal te vinden is.
Kroamtied Jeugderinneringn. Auteur T. Eghuizen.
In dialect dist mevrouw Eghuizen herinneringen op over de “kraamtijd”vroeger en nu. De tijd van ooievaars, witte- of boerenkool is voorbij. Nu weten de kinderen de hoed en de rand.
Fotoarchief. Werkgroep Volkskunde.
Mevrouw Viering-Rorije gaar door. Aan de foto’s komt geen einde. Maar komt er ook een slot aan het weten wie op de plaatjes staan ? Daar kunnen de lezers aan meewerken! Dat kunt u zien aan foto nummer 7633 op bladzijde 112.
Gesignaleerd. Redactie
“Geschiedenis van de Mölle van Bats te Veessen (1779-2010)”. Vijftien jaar geleden werd Gerrit Kouwenhoven molenaar in Veessen. Op de nationale molendag gaf de Heerder Historische Vereniging een boekje van tachtig pagina’s uit, waarin de onder ons bekende archivaris zijn bij elkaar gesprokkelde data over deze molen weergeeft. Te koop voor € 7,50 bij de Molenstichting Heerde.
Voorts een nieuwe uitgave van “Bijdragen en mededelingen Gelre”, nummer 101, 2011.
VERENIGINGSNIEUWS.
Bericht van het bestuur.
Voorzitter Henk van Gelder praat u weer even bij over het verenigingsgebeuren. Nieuwsbrief, Spreektaalkoffer, Jaarvergadering, afscheid van pennningmeester Dick Eikelboom, themanummer “De geschiedenis van de joodse gemeenschap in Hattem”, allemaal tekenen van leven van Heemkunde Hattem.
Ledenvergadering 2011.
De heer Andeweg maakte een verslag van de ledenvergadering van 31 maart 2011. Na een huishoudelijk gedeelte sprak mevrouw Tonckes over de werkzaamheden van de stichting Gelders Erfgoed. De vergadering was goed bezocht.
Aanbieding eerste exemplaar van “De geschiedenis van de joodse gemeenschap in Hattem”.
 |
Op 6 juni 2011 is in een indrukwekkende bijeenkomst in de Andreaskerk door de werkgroep van onze vereniging het gedenkboek gepresenteerd over dit ingrijpende gebeuren in onze stad en in ons land. Het verslag van de heer Andeweg met de foto’s daarbij geeft u een goed beeld. De aanwezigheid van mensen, die de oorlogstijd met alle omstandigheden hebben meegemaakt, gaf een bijzonder accent bij de afsluiting van de veelomvattende werkzaamheden van de werkgroep. |
Deze editie is te koop voor € 4,-- bij de Bruna en bij onze penningmeester, de heer W. Goos, telefoonnummer 038-4443435. Aanmelden als lid ( kan ook bij de heer Goos) is natuurlijk het beste. U bent dan verzekerd van alle kwartaaledities van ons blad en trouwens ook van alle andere faciliteiten!
